अटकेवर झेंडे फडकले तेव्हा...
डॉ. सदानंद मोरे
भाग ६
दरम्यान, यथेच्छ लुटालूट करून अहमदशहा अबदाली काबुलास परतला. शाहजादा तैमूरशहा व जहानखान यांस त्याने लाहोरात ठेवले. पातशहा आलमगिराच्या मुलीशी तैमूरशहाचा निकाह लावून पंजाबचे राज्य त्याच्या नावे चढविण्याचा उपद्‌व्यापही त्याने जाताना केला. हे सर्व निस्तरण्याची जबाबदारी आता मराठ्यांवर आली. त्यासाठी निघालेला रघुनाथराव 11 ऑगस्ट 1757 रोजी दिल्लीदाखल झाला. अबदालीच्या वतीने दिल्लीचा कारभार पाहणाऱ्या नजीबखानास मराठ्यांनी पंधरा दिवसांत जेरीस आणले. विठ्ठल शिवदेव विंचूरकर या सेनानीने नजीबास पकडून दिल्लीचा ताबा घेतला.
दिल्लीतील अबदालीच्या नजीबादि हस्तकांना काढून टाकून पूर्ववत व्यवस्था केल्यानंतर राघोबाने नानासाहेबांस लिहिले ः ""बावीस सुभ्यांपैकी दक्षिण, माळवा, गुजरात, आगरे, अजमीर हे सहा आपणाकडे आलेच आहेत. लाहोर प्रांती अटकपावेतो सहा सुभे अबदालीकडे आहेत. प्रयागचा कराकुडा, अंतर्वेद पहिलीच आपल्याकडे आहे. राहिले चार अयोध्या, बंगाल, पटणे, दिल्ली. त्यात दिल्लीखालील एक करोडीचा मुलूख सरहिंदपावेतो प्रस्तुत तेशी नव्वदपावेतो वसुलीच आहे. पैकी नि महाल दोचौ दिवसांत वाटून मिळतील. बंगालचे दरसाल पातशहास चौपन लक्ष येतात ते व अयोध्या दोन जागे निमेनीम घ्यावे. बाकी जाट तरी आगरे सुभ्यात आला. मेहनत केली तर लाहोरदेखील सुटावयाजोगे आहे.''
No comments:
Post a Comment