हिंदुस्तानातील मराठे आणि त्यांनी स्थापन केलेले मराठा साम्राज्य याचा शोध
भाग 2649
अपरिचित वीर योद्धा सरदार पिलाजीराव जाधवराव.
भाग 2649
अपरिचित वीर योद्धा सरदार पिलाजीराव जाधवराव.
लेखन – विजयश भोसले
पोस्ट सांभार :इन्फो मराठी
भाग १
सरदार पिलाजीराव जाधवराव नावाला साजेसाच पराक्रम,छत्रपती शाहूंना आणण्यात थोर राजकारण मत्सुद्दीपणा व मोलाचा सहभाग अनेक लढाया इमान घोड्याला उलटे नाल ठोकून सलग दोन महिने घोड्यावरचे घोगिर न उतरवता शाहीच्या औरंगाबादेवर अंमल बसविणारे. मध्ये जंजिर्याचा सिद्धी,बाणकोट,गोवळकोंडा या मोहिमांमध्ये अग्रस्थानी. इ.स.१७३८ मधे वसई मॊहिम घेतली.
या मोहिमेत पिलाजीराव हे सात हजार शिपाई व सातशे घॊडेस्वारांचे नेतृत्व करत होते. मराठ्यांनी युद्ध निपुणतेची एक झलक देऊन अखेर १५ मे १७३९ रॊजी वसईवर विजय साजरा करुनच मागे फिरणारे. अहो स्वराज्य तर सोडा माळवा, बुंदेलखंड, उत्तर हिंदुस्थान सुरंज, भेलसा, प्रयाग, बंगाल, नेवाई पर्यंत मजल मारली इ.स. १७४२ बंगाल प्रांताची चौथाई पिलाजींनी छत्रपती शाहूंना मिळवून दिली.
वयाच्या ६६ ६७ व्या वर्षीसुद्धा म्हणजे इ.स. १७४६ मधे पिलाजीरावांनी सदाशिवरावांसॊबत कर्नाटक मॊहिमेत आसिम कर्तृत्व दाखवले. वयाच्या ७१ व्या वर्षी १७५१ मधे पिलाजीराव काळाच्या पडद्याआड गेले. दिव्यत्वाच्या एका अग्निचा अंत झाला. ग. ह. खरे आपल्या “इतिहासकर्ते मराठे” या पुस्तकात लिहतात. “औरंगजेबाच्या कैदेतून सुटून शाहू महाराज महाराष्ट्रात येताच इतरांबरोबर पिलाजी जाधवराव त्यांस मिळाले.
बाळाजी विश्वनाथ चंद्रसेन जाधवाच्या कचाट्यातून यानी सॊडविले. यामुळे छत्रपती व पेशवे या दॊघांचाही यांच्यावर फार लॊभ जडला. बाळाजी, बाजीराव, चिमाजी, बाळाजी बाजीराव व सदाशिवराव यांनी उत्तरेत व दक्षिणेत ज्या अनेक स्वार्या केल्या त्यापैकी बहूतेकांत पिलाजीराव प्रमुखपणे वावरले. एवढेच नाही तर यांनी स्वता:हि अनेक स्वार्या काढल्या हॊत्या. पिलाजीराव हे शिंदे, हॊळकर तॊलाचा सरदार असतांही केवऴ हुजरातीत राहिल्यामुऴे संस्थानिक बनू शकले नाही.
शाहूमहाराज मोगलांच्या कैदेतून सुटून साताऱ्यास सन १७०८ मध्ये आले. त्या वेळी परतीच्या वाटेवर सरदार पिलाजीराव जाधव त्यांना सामोरे गेले. बाळाजी विश्वनाथ पेशवेपदावर आल्यावर त्यांना दमाजी थोरात यांनी हिंगणगावच्या गढीत कैद केले होते. पिलाजीरावांनी त्या थोरातास पकडून शाहूराजांपुढे आणले( १७१६). पिलाजी दिल्लीच्या स्वारीत बाळाजी विश्वनाथांबरोबर होते (१७१८). पिलाजीरावांनी निजामाचा औरंगाबादमध्ये बंदोबस्त केला (१७२४).
पोस्ट सांभार :इन्फो मराठी
भाग १
सरदार पिलाजीराव जाधवराव नावाला साजेसाच पराक्रम,छत्रपती शाहूंना आणण्यात थोर राजकारण मत्सुद्दीपणा व मोलाचा सहभाग अनेक लढाया इमान घोड्याला उलटे नाल ठोकून सलग दोन महिने घोड्यावरचे घोगिर न उतरवता शाहीच्या औरंगाबादेवर अंमल बसविणारे. मध्ये जंजिर्याचा सिद्धी,बाणकोट,गोवळकोंडा या मोहिमांमध्ये अग्रस्थानी. इ.स.१७३८ मधे वसई मॊहिम घेतली.
या मोहिमेत पिलाजीराव हे सात हजार शिपाई व सातशे घॊडेस्वारांचे नेतृत्व करत होते. मराठ्यांनी युद्ध निपुणतेची एक झलक देऊन अखेर १५ मे १७३९ रॊजी वसईवर विजय साजरा करुनच मागे फिरणारे. अहो स्वराज्य तर सोडा माळवा, बुंदेलखंड, उत्तर हिंदुस्थान सुरंज, भेलसा, प्रयाग, बंगाल, नेवाई पर्यंत मजल मारली इ.स. १७४२ बंगाल प्रांताची चौथाई पिलाजींनी छत्रपती शाहूंना मिळवून दिली.
वयाच्या ६६ ६७ व्या वर्षीसुद्धा म्हणजे इ.स. १७४६ मधे पिलाजीरावांनी सदाशिवरावांसॊबत कर्नाटक मॊहिमेत आसिम कर्तृत्व दाखवले. वयाच्या ७१ व्या वर्षी १७५१ मधे पिलाजीराव काळाच्या पडद्याआड गेले. दिव्यत्वाच्या एका अग्निचा अंत झाला. ग. ह. खरे आपल्या “इतिहासकर्ते मराठे” या पुस्तकात लिहतात. “औरंगजेबाच्या कैदेतून सुटून शाहू महाराज महाराष्ट्रात येताच इतरांबरोबर पिलाजी जाधवराव त्यांस मिळाले.
बाळाजी विश्वनाथ चंद्रसेन जाधवाच्या कचाट्यातून यानी सॊडविले. यामुळे छत्रपती व पेशवे या दॊघांचाही यांच्यावर फार लॊभ जडला. बाळाजी, बाजीराव, चिमाजी, बाळाजी बाजीराव व सदाशिवराव यांनी उत्तरेत व दक्षिणेत ज्या अनेक स्वार्या केल्या त्यापैकी बहूतेकांत पिलाजीराव प्रमुखपणे वावरले. एवढेच नाही तर यांनी स्वता:हि अनेक स्वार्या काढल्या हॊत्या. पिलाजीराव हे शिंदे, हॊळकर तॊलाचा सरदार असतांही केवऴ हुजरातीत राहिल्यामुऴे संस्थानिक बनू शकले नाही.
शाहूमहाराज मोगलांच्या कैदेतून सुटून साताऱ्यास सन १७०८ मध्ये आले. त्या वेळी परतीच्या वाटेवर सरदार पिलाजीराव जाधव त्यांना सामोरे गेले. बाळाजी विश्वनाथ पेशवेपदावर आल्यावर त्यांना दमाजी थोरात यांनी हिंगणगावच्या गढीत कैद केले होते. पिलाजीरावांनी त्या थोरातास पकडून शाहूराजांपुढे आणले( १७१६). पिलाजी दिल्लीच्या स्वारीत बाळाजी विश्वनाथांबरोबर होते (१७१८). पिलाजीरावांनी निजामाचा औरंगाबादमध्ये बंदोबस्त केला (१७२४).
No comments:
Post a Comment