औरंगजेबच्या मृत्युपत्र

औरंगजेबच्या मृत्युपत्र

भारत, पाकिस्तान ,बांगलादेश आणि अफगाणस्तान पर्यंत प्रदेश असलेल्या , जगातली 25%GDP ताब्यात ठेवणाऱ्या, आपल्या सर्व भावांना मारून ,वडिलांना कैदेत झिजवून, हिंदूची काशी, मथुरा सारखे तीर्थक्षेत्र नाहीसे करून चार बायकाआणि डझन भर पोर जन्माला घालणाऱ्या औरंग्याला आपल्या मृत्युपत्रात फक्त एकच माणसाचे नाव आठवले . ते म्हणजे शिवाजी महाराज.

हे मृत्युपत्र आजही बिकानेर वस्तुसंग्रहालयात आहे. मूळ पर्शियन भाषेत लिहलेले पत्राचा भाषांतर जदुनाथ सरकार ने केले.

हे मृत्युपत्र मध्ये 12 कलम आहे. थेट 12 वे कलम फक्त शिवाजी महाराजास लिहलेले आहे. त्यात तो म्हणतो की शिवा (शिवाजी महाराज) ला आग्रा मधून सुटका करण्यात जो हलगर्जीपणा दाखवला त्याचा आयुष्य भर पशाचातप झाला.

प्रत्येक कलम मराठीत भाषांतर केले आहे. अखम ई आलमगीर या पुस्तकात त्याचा उल्लेख आहे.

आपले अंत्यसंस्कार कसे करावे , आपले सैन्याची महती यावर त्याने 11 कलमे खर्ची केले आहे.पण ज्या माणसामुळे स्वतःचा आणि 5 लाख सैन्याचा कर्दनकाळ असे शिवाजी महाराजाची आठवण त्याने 12 कलम मध्ये काढली.

1.या पापीच्या वतीने पापात बुडले [म्हणजे. मी] हसनची पवित्र थडगे झाकून ठेवतो कारण पापांच्या महासागरात बुडलेल्यांना दया आणि क्षमा या सरख्यांचा आश्रय घेण्याशिवाय इतर कोणतेही संरक्षण नाही.

2.माझ्याकडून शिवून घेतलेल्या टोपीची किंमतींपैकी चार रुपये आणि दोन अण्णा, मोहलदार आयया बेग यांच्याकडे आहेत. रक्कम घ्या आणि या असहाय जनावराच्या आच्छादनावर खर्च करा. कुराण च्या प्रती करण्याच्या वेतनातून तीनशे पाच रुपये वैयक्तिक खर्चासाठी माझ्या पर्समध्ये आहेत. माझ्या मृत्यूच्या दिवशी त्यांना फकीरमध्ये वाटप करा

3. अलीजच्या दलालाकडून उर्वरित आवश्यक लेख/दस्तावेज [माझ्या अंत्यसंस्काराचे] घ्या; कारण तो माझ्या मुलांमध्ये सर्वात जवळचा वारस आहे आणि कायदेशीर किंवा बेकायदेशीर [माझ्या अंत्यसंस्काराच्या वेळी] त्याच्यावर जबाबदारी आहे; हा असहाय माणूस (म्हणजेच औरंगजेब) त्यांच्यासाठी जबाबदार नाही, कारण मृतांचे अस्तित्व वाचलेल्यांच्या हाती आहे.

4.या भटक्या व्यक्तीला(म्हणजे औरंगझेब) त्याच्या डोक्यासह उजव्या मार्गावरुन दैवी खड्यात दफन करा, कारण प्रत्येक विध्वंसक पापी जो महान सम्राटासमोर उदासीनपणे वागला जातो (अर्थात देव) दयाळूपणे असेल.

5.माझ्या शवपेटीच्या वरच्या बाजूस गजी नावाच्या खडबडीत पांढरे कपड्याने झाकून टाका. संगीतकारांच्या [मिरवणुका] सारख्या छत आणि बेकायदेशीर नवकल्पनांचा प्रसार आणि प्रेषित यांच्या जन्माचा उत्सव टाळा.

6.या निर्लज्ज प्राणी [ म्हणजे] औरंगजेब जो दखन ची वाळवंटात फिरत असलेल्या असहाय सेवकांशी दयाळूपणे वागणे (म्हणजे माझा वारस) राज्यकर्त्यासाठी योग्य आहे. जरी त्यांच्याकडून कोणतीही स्पष्ट चूक झाली असेल तर त्यास क्षमादान द्या आणि त्याकडे दुर्लक्ष करा.

7.राज्यकर्ते म्हणून काम करण्यासाठी पर्शियांपेक्षा इतर कोणतेही राष्ट्र श्रेष्ठ नाही. आणि युद्धामध्येही या राष्ट्रापैकी कोणीही आपला चेहरा शेतातून फिरविला नाही. त्यांनी एकदा अवज्ञा केल्यामुळे ते दोषी झाले नाहीत परंतु पुढे जाणे कठीण आहे." त्यांना एकत्र करा. आपण त्यांना एकत्रित करावे लागेल.

8.तुराणी लोक नेहमीच सैनिक होते. छापा, रात्री हल्ले, अटकेतील आणि शिक्षा देण्यास क्रूर आहेत आणि ते हिंदुस्तानीं (लोक) मूर्खपणापासून शंभर पाय आहेत, जे त्यांच्या डोक्यात भाग घेतील पण युद्धात आपली पदे सोडणार नाहीत. आपण या शर्यतीस अनुकूलता द्यावी "

9.तुम्ही आशीर्वादासाठी पात्र असलेल्या सय्यदांचा सन्मान केला पाहिजे. परंतु सय्यदांशी वागताना तुम्ही अत्यंत सावधगिरी बाळगली पाहिजे. त्यांच्यावर मनापासून प्रेम करण्याची इच्छा बाळगू नका, परंतु बाह्यतः त्यांचे वर्चस्व वाढवू नका कारण ते प्रमुख भागीदार बनतात. आणि साम्राज्याची मागणी करा.

10.शक्य तितक्या साम्राज्याच्या राज्यकर्त्यांनी इकडे तिकडे फिरण्यापासून वाचू नये; त्याने एका जागी राहण्याचे टाळले पाहिजे, जे त्याला बाह्यरित्या आराम देईल परंतु परिणामी हजारो संकटे व संकटांना सामोरे जावे लागेल."

11.तुमच्या मुलांवर कधीही विश्वास ठेवू नका किंवा तुमच्या आयुष्यात त्यांच्याशी जिव्हाळ्याचा व्यवहार करू नका, कारण जर शहाजहान सम्राटाने जर अशा पद्धतीने दाराशिकोहशी वागणूक दिली नसती तर त्याचे प्रकरण अशा प्रकारचा दु: ख होऊ शकत नव्हते. राजाचे शब्द वांझ आहेत.(म्हणजे राजाच्या शब्दाला तो मेल्यानंतर किंवा अटकेत गेल्यावर किंमत नसते)

12..शासनाचा मुख्य साम्राज्याच्या बातमीमध्ये चांगल्याप्रकारे माहिती असणे आवश्यक आहे. एका क्षणासाठीही दुर्लक्ष करणे बर्‍याच वर्षांपासून बदनामीचे(नंतरच्या काळात बदनामी होते) कारण बनते. शिवा दुर्दैवाने माझ्या (हातातून) निष्काळजीपणामुळे सुटला आणि मला कष्ट घ्यावे लागले माझ्या आयुष्याच्या शेवटपर्यंत कठीण काम करावे लागले .(औरंगझेब 27 वर्षाच्या मराठा मुघल युद्धाविषयी बोलत आहे)