सरसेनापती धनाजी जाधव आणि राजमाता जिजाऊ यांचे नातेसंबंध
धनाजी जाधव हे जिजाबाईंचे जवळचे नातलग.सख्ख्या भाऊ अचलोजीचा नअचलोजी चा मुलगा संताजी जो कानाकगिरीच्या युद्धात मारला गेला.त्या संताजी चा मुलगा शंभूसिंग आणि शंभूसिंग चा मुलगा म्हणजे धनाजी.
दौलाताबदे निजाम च्या सुलताना च्या दर्शनाला लखुजी जाधवराव त्यांच्या तीन मुला सह म्हणजे अचलोजी, राघोजी आणि यशवंतरावगेले., हे तिघे सुलताना समोर उभे होते. मुजरे झाले व सुलतान भर दरबार मधून उठून निघून गेला आधीच कट ठरला होता तलवारी उपसल्या गेल्या . काहीच अर्थ , प्रतिकार करण्याची पूर्ण संधि सुद्धा लाभली नाही आणि सुलतानी दरबार चार जाधवांच्या इमानदार रक्ताने धुवून निघाला होता.आई जवळ राहिलेला बहद्दुर्जी तेवढा वाचला होता .शहाजी महाराजांनी मात्र निझाम वर चिडून निजामशाही सोडली धानाजी जाधव यांच्या जन्म स. १६५० च्या सुमारास झाला. हा प्रथम प्रतापराव गुजराच्या हाताखालीं होता. उंबराणीच्या लढाईत तो प्रथम पुढें आला. पुढें १६७४ मध्ये धनाजी हा हंबीरराव मोहिते याच्या हाताखालीं गेला. विजापूरचा सेनापति अबदुलकरमि याशीं झालेल्या नेसरीच्या लढाईत यानें विशेष शौर्य दाखविल्यामुळें यास बढती देण्यांत आली .सावनूरच्या लढाईंत यानें हुसेनखान मायणा याचा पुरा मोड केला तेव्हां शिवाजीनें याची तारीफ केली संभाजी महाराजांचे वध झाल्यावर संताजी धनाजी ने पुढे शौर्याने महाराष्ट्र गाजवला .संताजीच खून झाल्यावर धनाजी सेनापती झाला आणि त्यांनी तुळापूर च्या औरंगझेब छावणी वर हल्ला करून सोन्याचे कळस कापले त्याबरोबर विठोजी चव्हाण पण होते . नंतर सिंहगड कडे सिधोजी गुजर कडे निघून गेले. परत झुल्फीकारच्या सैन्यावर हल्ला करून पाच हत्ती पळवले. १६९० मध्ये जुल्फिकारखानाने जिंजीला वेढा दिला. हा वेढा सात वर्षे चालू होता. संताजी-धनाजी यांनी या वेढ्यात मोगली अधिकाऱ्यांना जेरीस आणले होते. १६९६ मध्ये संताजी-धनाजी मधील भांडणे विकोपाला गेली. राजारामांनी संताजीचे सेनापतिपद काढून धनाजीला दिले६९८-९९ मध्ये राजारामांनी खंडेराव दाभाडे, परसोजी भोसले, धनाजी जाधव यांच्याबरोबर वऱ्हाड-खानदेशांत स्वारी केली होती.धनाजी ने 40000 फौज घेऊन १७०५ मध्ये गुजरात मध्ये धडक मारून मुघल सैन्याला सळो कि पालो सोडले . रतनपूर ची लढाई तर विशेष करून गाजली त्यात अनेक मुघली सरदार मारले गेले. यानंतर मोंगलांच्या छावणींतून शाहूची सुटका होऊन तो महाराष्‍ट्रांत आला, तेव्हां ताराबाईकडून धनाजी जाधवाची त्याच्यावर रवानगी झाली होती. परंतु धनाजीनें शाहू हा तोतया नसून खरा आहे असें ओळखून तो त्याला मिळाला. पुढें शाहू गादीवर बसला तेव्हां त्यानें धनाजीस सेनापतीच्या जागीं कायम नेलें, . धनाजी हा अखेरपर्यंत कोल्हापूरच्या विरुद्ध शाहूकडेच राहिला
मे १७१० धनाजी हा कोल्हापूरकरावरील रांगण्याच्या मोहिमेवरून परत येत असतां वारणा नदीच्या कांठीं वडगांव येथें मरण पावला.
वडगांव ची धनाजी जाधव ची समाधी
No comments:
Post a Comment