*
खंडेराव होळकर (इ.स. 1723-1754)*
खंडेराव होळकर हे इंदूरच्या होळकर घराण्याचे संस्थापक, मराठ्यांचे उत्तरेतील प्रतिभावान सरदार मल्हार राव होळकर आणि गौतमबाई यांचे एकुलते एक पुत्र होते.
खंडेरावांच्या पत्नी अहिल्याबाई होळकर होत्या, ज्यांनी खंडेरावाच्या मृत्यूनंतर १७६७ ते १७९५ पर्यंत इंदूरवर राज्य केले. त्यांना एक मुलगा मालेराव आणि एक मुलगी मुक्ताबाई होती.
१७५४ मध्ये, मुघल सम्राट अहमद शाह बहादूरच्या मीर बख्शी इमाद-उल-मुल्क यांच्या सांगण्यावरून खंडेरावाने अहमद शाहचा विरोधी सफदर जंगच्या बाजूने असलेल्या भरतपूर राज्यातील जाट महाराजा सूरज मलच्या कुम्हेर किल्ल्यावर कब्जा केला. कुंहेरच्या लढाईत खंडेराव खुल्या पालखीत आपल्या सैन्याची पाहणी करत असताना जाट सैन्याच्या तोफगोळ्याने त्याला मारून ठार केले. खंडेरावाच्या सन्मानार्थ, जाट महाराजा सूरज मल याने डीगजवळ कुम्हेर येथे त्यांच्या स्मशानस्थळी हिंदू शैलीतील वास्तुशास्त्रानुसार छत्री बांधली. १७५४ मध्ये त्यांच्या मृत्यूनंतर, त्यांचे वडील मल्हार राव यांनी खंडेरावांची पत्नी अहिल्याबाईंना सती करण्यापासून प्रतिबंधित केले. मल्हाररावांचा खंडेरावाच्या मृत्यूनंतर १२ वर्षांनी १७६६ मध्ये मृत्यू झाला. मल्हार राव यांचा नातू आणि खंडेरावांचा तरुण मुलगा मालेराव होळकर १७६६ मध्ये अहिल्याबाईंच्या अधिपत्याखाली इंदूरचा शासक बनला, परंतु १७६७ मध्ये काही महिन्यांतच त्याचाही मृत्यू झाला. अहिल्याबाई त्यांच्या मुलाच्या मृत्यूनंतर इंदूरच्या शासक झाल्या.
@maratha_riyasat ©
No comments:
Post a Comment