१२ फेब्रुवारी १७९४, ‘द ग्रेट मराठा महाराजा महादजी शिंदे’...
महादजी शिंदे इ.स १७३०,१२ फेब्रुवारी १७९४ रोजी त्यांचे निधन झाले, पुण्यात शिंदे छत्री नामक त्यांचे स्मारक उभारण्यात आले आहे...
महादजी शिंदे यांचे नाव मराठ्यांच्या इतिहासात शिवाजी महाराज, संभाजीराजे, शाहूमहाराज, बाजीराव यांच्यानंतर महान सेनानी म्हणून घेतले जाते इंग्रजांकडून मानाने यांना द् ग्रेट मराठा असे म्हटले जात पानिपतच्या तिसऱ्या लढाईनंतर मराठा साम्राज्याला पुन्हा उभारी मिळवून देण्याचे काम केले पहिल्या इंग्रज मराठा युद्धामध्ये त्यांनी इंग्रजाचा काही लढायांमध्ये निर्णायक पराभव केला व इंग्रजांना तह करण्यास भाग पाडले त्यामुळे त्यांच्या निधनापर्यंत मराठा साम्राज्याला स्थैर्य लाभले श्रीगोंदा आणि शिंदे घराणे याचा अतूट बंद आहेत...
महादजी शिंदे वयाच्या दहाव्या वर्षापासूनच रणांगणावर आपले अस्तित्व दाखवण्यास सुरुवात केली होई १७४० च्या निजामा विरुद्धच्या लढाईत त्यांनी दत्ताजी शिंदे व त्रिंबक किन्नड यांना साथ दिली होती १७४२ मध्ये बेळूर च्या लढाईत महादजीने भाग घेतला होता या लढाईत मराठ्यांनी निझामच्या सैन्याला परतावून लावले होते...
१७४५ ते १७६१ दरम्यान (जो मराठ्यांचा राज्य विस्तारातील सुवर्णकाळ मानला जातो) त्या काळात महादजी शिंदे यांनी जवळपास ५० लढायांचे नेतृत्व सहभाग घेतला, मालव, राजपुताना, बुंदेलखंड १७४७, मारवाड १७४७ व हिम्मत नगर १७४८ ब्रिज, दोआब, रोहिलखंड, दिल्ली कुंजपुर तसेच पानिपतच्या तिसऱ्या लढाईत हिररीचा सहभाग होता यातील महादजीची महत्त्वाच्या लढाया म्हणजे चंद्रावती गंज १७४६, फतेहाबाद १७४६ बडी साद्री मल्हाराव होळकरांच्या साथीत शिंदे यांनी अनेक राजपूत संस्थाने मराठा साम्राज्याखाली आणली रतन गढ, लालगढ, बिकानेर, लासवारी, लाखमगढ, कुंभेर, डीग ही मराठा साम्राज्याला जोडली गेली तसेच जोधपूर व जयपूर ह्या मोठ्या राजपूत राज्यांनी मराठा वर्चस्व मान्य करून टाकले मथुरा हे मुघल सत्ते खाली होते ते मराठा अख्यारीत आणून व येथील काही हिंदू मंदिरांचा जिर्णोद्धार करण्यात आला व मथुरेला संस्कृत शिक्षण केंद्र म्हणून शिंद्यांचा अधिपत्याखाली तयार झाले जानेवारी १७५८ मध्ये महादजी यांनी ग्वाहलेर येथे शिंद्यांचे केंद्र म्हणून बनवले...
महाराजा महादजी शिंदे यांच्या स्मृतिदिनानिमित्त विनम्र अभिवादन...
—————————
No comments:
Post a Comment