. गंगा पृथ्वीवर आणणारा भगीरथ ||
यशवंतराव चव्हाण
. यशवंतराव चव्हाण साहेबांनी आधुनिक महाराष्ट्राला "कृषी-औद्योगिक समाजरचनेचा" मूलमंत्र दिला. अर्थात कृषी क्षेत्रामध्ये अधिक उत्पादन होईल असे मूलगामी बदल घडवून आणायचे,या वाढत्या उत्पादनातून भारताचा, महाराष्ट्राचा भुकेचा प्रश्‍न मिटवायचा, तसेच सहकारी कारखानदारी व संस्था यांच्या सहाय्याने कृषी मालावर औद्योगिक प्रक्रिया करून अधिकचे मूल्य शेतकऱ्याच्या पदरात पडेल अशी व्यवस्था निर्माण करणे, हेच कृषी-औद्योगिक समाजरचनेचे ध्येय होते. शेतीला, उद्योगधंद्याला पाणी आणि विजेची उपलब्धता ही, या कृषी-औद्योगिक समाजरचनेची पूर्वअट होती. महाराष्ट्र राज्याच्या स्थापनेपासून प्रदीर्घ काळ पाटबंधारे आणि ऊर्जा ही दोन खाती शंकररावजी चव्हाण साहेबांनी अत्यंत सचोटीने, अभ्यासूवृत्तीने व पारदर्शक पद्धतीने समर्थपणे सांभाळली. महाराष्ट्रातील महत्त्वपूर्ण अशा धरणांची, विद्युत प्रकल्पांची पायाभरणी शंकररावजी चव्हाण साहेबांच्या कार्यकाळामध्ये झाली. 'पाणी म्हणजे जीवन' ही बाब, माणसाएवढीच शेतीलाही लागू पडते. धरणांमधून पाटामध्ये, पाटातून शेतामध्ये वाहणाऱ्या पाण्याने इथल्या शेतीला नवीन जीवन दिले, खांबातून, तारातून पोहोचलेल्या विजेने इथल्या कृषी व ग्रामीण जीवनामध्ये एका नव्या ऊर्जेचा संचार झाला. वसंतराव नाईक साहेबांच्या नेतृत्वाखाली महाराष्ट्रामध्ये जी हरितक्रांती झाली. त्या हरितक्रांतीला आणि शेतीला, शंकररावजी चव्हाण साहेबांच्या नेतृत्वाखाली झालेल्या जलक्रांतीने पाणी व ऊर्जा हे दोन पंख दिले. या पंखांच्या सहाय्याने महाराष्ट्राच्या कृषी क्षेत्राने प्रगतीची भरारी घेतली. यशवंतराव चव्हाण आणि शंकररावजी चव्हाण यांचे हे चित्र महाराष्ट्र निर्माणाच्या कार्यात गुंतलेल्‍या, वाहून घेतलेल्या पिढीच्या कार्यकर्तृत्वाचे प्रतीक आहे. एकदिलाने, एकजुटीने भगीरथ प्रयत्न करत महाराष्ट्रासाठी, इथल्या सर्वसामान्य माणसासाठी सुख, यश, विकास आणि सुबत्ता खेचून आणण्याचे काम या पिढीने केले.
. यशवंतराव चव्हाण साहेबांनी आधुनिक महाराष्ट्राला "कृषी-औद्योगिक समाजरचनेचा" मूलमंत्र दिला. अर्थात कृषी क्षेत्रामध्ये अधिक उत्पादन होईल असे मूलगामी बदल घडवून आणायचे,या वाढत्या उत्पादनातून भारताचा, महाराष्ट्राचा भुकेचा प्रश्‍न मिटवायचा, तसेच सहकारी कारखानदारी व संस्था यांच्या सहाय्याने कृषी मालावर औद्योगिक प्रक्रिया करून अधिकचे मूल्य शेतकऱ्याच्या पदरात पडेल अशी व्यवस्था निर्माण करणे, हेच कृषी-औद्योगिक समाजरचनेचे ध्येय होते. शेतीला, उद्योगधंद्याला पाणी आणि विजेची उपलब्धता ही, या कृषी-औद्योगिक समाजरचनेची पूर्वअट होती. महाराष्ट्र राज्याच्या स्थापनेपासून प्रदीर्घ काळ पाटबंधारे आणि ऊर्जा ही दोन खाती शंकररावजी चव्हाण साहेबांनी अत्यंत सचोटीने, अभ्यासूवृत्तीने व पारदर्शक पद्धतीने समर्थपणे सांभाळली. महाराष्ट्रातील महत्त्वपूर्ण अशा धरणांची, विद्युत प्रकल्पांची पायाभरणी शंकररावजी चव्हाण साहेबांच्या कार्यकाळामध्ये झाली. 'पाणी म्हणजे जीवन' ही बाब, माणसाएवढीच शेतीलाही लागू पडते. धरणांमधून पाटामध्ये, पाटातून शेतामध्ये वाहणाऱ्या पाण्याने इथल्या शेतीला नवीन जीवन दिले, खांबातून, तारातून पोहोचलेल्या विजेने इथल्या कृषी व ग्रामीण जीवनामध्ये एका नव्या ऊर्जेचा संचार झाला. वसंतराव नाईक साहेबांच्या नेतृत्वाखाली महाराष्ट्रामध्ये जी हरितक्रांती झाली. त्या हरितक्रांतीला आणि शेतीला, शंकररावजी चव्हाण साहेबांच्या नेतृत्वाखाली झालेल्या जलक्रांतीने पाणी व ऊर्जा हे दोन पंख दिले. या पंखांच्या सहाय्याने महाराष्ट्राच्या कृषी क्षेत्राने प्रगतीची भरारी घेतली. यशवंतराव चव्हाण आणि शंकररावजी चव्हाण यांचे हे चित्र महाराष्ट्र निर्माणाच्या कार्यात गुंतलेल्‍या, वाहून घेतलेल्या पिढीच्या कार्यकर्तृत्वाचे प्रतीक आहे. एकदिलाने, एकजुटीने भगीरथ प्रयत्न करत महाराष्ट्रासाठी, इथल्या सर्वसामान्य माणसासाठी सुख, यश, विकास आणि सुबत्ता खेचून आणण्याचे काम या पिढीने केले.
जलक्रांतीचे नायक शंकररावजी चव्हाण साहेबांच्या कार्याला विनम्र अभिवादन!
#यशवंतनीती
#यशवंतनीती
No comments:
Post a Comment