विनोद जाधव एक संग्राहक

Tuesday, 15 September 2020

•••बिचवा•••

 


•••बिचवा•••
मोगलांच्या लष्करात खंजीर नावाचे एक शस्त्र होते. अगदी त्या खांजिरा चात एक प्रकार म्हणजे बिचवा होय. याच्या मुठी वरती पायाचा मुठी कडील भाग व मुठीचा मागील भाग यांमध्ये फरक असतो. म्हणजे लोखंड गोल-चपटी पट्टी असते. त्यामुळे मराठा तलवारीच्या मुठी प्रमाणे बोटांचे संरक्षण होते
सदर शस्त्र दिसायला विंचवाच्या नांगी प्रमाणे असल्याने बिच्छू/बिचवा असे म्हणतात.
बिचवा उजव्या किंवा डाव्या हाताचा असे.
परताच्या ठेवणीप्रमाणे तयार केले जात असत. बिचव्याची मूठ नक्षीदार असते व मागील बाजूस रूंद असते.
अफजलखानाचा वध केला तेव्हा छत्रपती श्री शिवाजी महाराजांनी डाव्या हातात वाघनखांबरोबर उजव्या हातात बिचवा वापरला होता, या घटनेतील बिचव्याच्या वापराचे उदाहरणाचे सविस्तर विवेचन पुढील प्रमाणे -:
"मार्गशीर्ष शु. ७ शुक्रवार ता.१०/११/१६५९ हा उभयतांच्या भेटीचा दिवस निश्चित झाला. ते दिवशी भेटीच्या आधी शिवाजीने आपल्या बचावाचा पोशाक चढविला. अंगात चिलखत व त्यावर अंगरखा, शिरस्त्राण व वर पागोटे, उजव्या हातात भवानी तलवार व बाहीते बिचवा डाव्या हातात वाघनखे, अशी आपल्या संरक्षणाची सिद्धता केली."
---------○○☆☆☆☆○○------------

No comments:

Post a Comment

“कोरलाईचा किल्ला”.

  १३ सप्टेंबर १५९४.... कोकणातील रायगड जिल्ह्यामध्ये मुरुड तालुका आहे. मुरुड तालुक्याच्या उत्तरेला अलिबाग तालुका आहे या दोन्ही तालुक्यांमध्...