ये मराठे नहिन, भूत हैन

 

औरंगजेबाचा शूरवीर दिलेर खान '

ये मराठे नहिन, भूत हैन' म्हणत युद्ध मैदानात उतरला तो दिवस!

औरंगजेबाच्या सर्वात भन्नाट पिढ्यांपैकी एक म्हणजे दिलेर खान. छत्रपती शिवाजीराजे भोसले आपल्या पराक्रमाला आणि धर्मांधतेचा तिरस्कार करत असत. दिलेर खानच्या नेतृत्वात अनेक लढायांमध्ये मुघलांचा मराठ्यांवर हात होता. पण 1671 साली भाग्यवान दिवशी दिलेर खानने मृत्यू पाहिला जेव्हा तो शिवरायांचा अवैधरित्या वीर कणेराच्या लढाईत सर्वात आश्चर्यकारक लढाई लढला होता.

दिलेर खानला औरंगजेबाने आदेश दिला होता की नाशिकचे सर्व किल्ले ताब्यात घ्या, जेव्हा जानेवारी 1671 मध्ये 10,000 पेक्षा जास्त सैन्यदलाने किल्ले कणेराच्या पायथ्याशी रामजींच्या नेतृत्वात अवघ्या 700 मराठ्यांनी हल्ला केला होता पांगरे.

पांगरे यांनी या दिवशी केलेला हल्ला हा मराठा अनलस्तानातील एक भ्याड होता. पांगरेखालील फक्त 700 मराठ्यांनी तीन तासात दिलेर खानच्या पठाणांचे 1500 ते 2,000 झोपवले. दोन्ही हातात तलवारी घेऊन मराठे लढले, मुघलांच्या शिरपेचात. अथक कत्तलखाने 10,000 + मुघलांना त्यांचे नेते दिलेर खान यांच्यासोबत युद्ध मैदान सोडायला भाग पाडले. बहुतांश पठाण असलेल्या मुघल सैनिकांना पळवून लावताना ' ये मराठे नहिन, भूत हैन. '

मुघलांनी रामोजींसह बहुतांश मराठे पळाले तरी भीषण जखमांनी मेले. प्रत्येक मराठा सैनिकाच्या अंगावर 20 ते 30 जखमा. नंतर दिलेर खानने पांगरेचा पराक्रम मुघल वर्तुळात काढला.

या लढाईचा परिणाम आणि किल्ले सालिहीर गड जवळील आणखी एका लढाईमुळे औरंगजेबाला खूप त्रास झाला जेव्हा आग्रा येथे ही तक्रार आली. एवढे की त्याला त्याच्या पालकाने (दै भाई) बहादूर खान कोकाकडून सांत्वन करावे लागले. यानंतर लगेचच पर्शियाचा सुलतान शाह अब्बासने तेहरानच्या औरंगजेबाला अपमानजनक पत्र लिहिले ′′ तुम्ही स्वतःला हिंदुस्थानाचा बादशाह म्हणता पण शिवरायांसारखे छोटे झमिंदर नाही दाखवू शकत. मी येतोय तुम्हाला तुमचा व्यवसाय शिकवायला ".

पराक्रमाच्या कृतीत सदैव दानशूर छत्रपती शिवरायांनी पांगरे यांच्या घराण्याला बक्षीस दिले आणि त्यांचे बंधू रुपाजी यांना सैन्यदलाची जबाबदारी दिली.

सौजन्य -

श्रीमंत Uday Mahurkar

साहेब.