विनोद जाधव एक संग्राहक

Sunday, 20 June 2021

छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या काळात गुजर कुटुंबांने मराठा साम्राज्यासाठी दिलेले असीम बलिदान भाग ३



 छत्रपती शिवाजी महाराजांच्या काळात गुजर कुटुंबांने मराठा साम्राज्यासाठी दिलेले असीम बलिदान

भाग ३
2) दुसरा आणि तिसरा अपत्य खंडेराव गुजर आणि जगजीवन गुजर
सर सेनापती प्रतापराव गुजर यांचे दोन मुले खंडेराव गुजर व जगजीवन गुजर आता आपल्या राजाच्या (शाहू) बचावासाठी आले, 16 मे 1700 मध्ये मोहरम च्या मुहूर्तावर मुसलमान करून त्याचा नावे अब्दुर्रहीम व अब्दुरेहीमान अशी ठेवली खंडोजीचा हा उपकार शाहु राजानी कधी विसरले नाही . (जे लोक संभाजी महाराज आणि राजाराम महाराज भावा संबंधाविषयी बोलतात त्यांनीबलक्षात घायवे की प्रतापराव गुजर यांचे कुटुंब जास्त राजाराम महाराजांना जवळ होते ,कारण जानकीबाई ही त्यांची सख्खी बहीण राजाराम महाराजांची राणी होती)
" आमचा मामा आम्हाबदल मुसलमान जाहला" असे उल्लेख समकालीन शाहू महाराजांच्या कागदपत्रे मधुन दिसते
खंडेराव आणि जगजीवन गुजर याना हिंदू धर्म मध्ये घ्यायचे प्रयत्न झाले पण खंडेराव यांचे त्यांच्या मुस्लिम बायको वर प्रेम होते आणि तिला पण हिंदू धर्मात घ्या असा खंडेराव यांचा हट्ट होता. मात्र तत्कालीन ब्राह्मणांना ते मंजूर नव्हते आणि परिस्थितीचा वरवंटा या ना त्या कारणाने गुजर कुटुंबावर फिरताच राहिला.
3)चौथा अपत्य मुलगा सिधोजी गुजर
हे धाकटे अपत्य मात्र मराठांच्या आरमार आणि नंतर औरंगझेबविरुद्ध यांनी प्रचंड कामगिरी केली.कान्होजी आंग्रे आधी सिधोजी गुजर यांचे सहाय्यक होते.1690 नंतर कैक वर्ष मराठ्यांचे आरमार मधून त्यांनी कोकण पट्टीवर मराठ्यांचा धाक ठेवला.त्यांना सरखेल ही पदवी राजाराम महाराजांनी दिली , मात्र त्यांचा ही अंत लवकर झाला आणि पुढी सरखेल कान्होजी आंग्रे झाले.(बहुतेक १६९८)
4)पानिपतच्या युद्धात सुद्धा यांचे अनेक वीर कामी आले.
5) 1850 नंतर रघुनाथ गुजर हे त्यांच्या वंशजांचे एक जण त्याकाळी तत्कालीन सातारा चे शिवाजी महाराज यांचे वारस प्रतापसिंग याना मदत केली.आजही सज्जनगड जवळ कामठी गावात प्रतापरावांचे वंशनज भाऊसाहेब हैबतराव गुजर राहतात आणि त्यांची मुस्लिम वंशनज अमिनसाहेब देशमुख पण राहतात.आता कामाघी गाव धारणात गेले
6) वेडात मराठे वीर दौडले सात महाराजांनी प्रतापरावांना बहलोलखानास धुळीस मिळवा असा आदेश असताना युद्धात मराठ्यांच्या गनीमीकाव्याने प्रतापरावांनी खानाला सह्याद्री मध्ये घाईला आणले . बहलोलखान शरण आला आणि हा रांगडा शिपाईगडी बहलोलखान च्या गोड बोलण्याला पाघळला . प्रतापरावांनी त्याला माफी दिली तो जीव वाचवून गेला.शिवाजी महाराजांना खबर पोहोचली,“प्रतापरावांनी बहलोलखानाला सोडला!” तेंव्हा राजांनी प्रतापरावाना खडसावले " सला काय निमित्य केला " बेहलोलखानाला मारल्याशिवाय मला तोंड दाखवू नका. २४फेब्रुवारी १६७४ हाच तो दिवस. नेसरी जवळ बेहलोलखान होता हेराला त्यांनी सैन्याकडे पाठवले . आणि सैन्याला स्वारीचे हुकूम दिला. पण सैन्य येई पर्यंत प्रतापरावांना थांबवल्या गेलं नाही. त्यांनी आपल्या सरदारांना चढाईचा आदेश दिला. हे सात शिपायी म्हणजे प्रतापराव गुजर,विसाजी बल्लाळ, दिपोजी राउतराव विठ्ठल, पिळाजी अत्रे,कृष्णाजी भास्कर, सिद्दी हिलाल व विठोजी होते .
काहींना तो आत्मघात वाटेल पण केवळ मृत्यूवर चालून गेलेले ते सात वीर हे मराठी इतिहासातील एक "पराक्रम पर्व" आहे, जे इतिहासात कुठेच सापडणार नाही . प्रतापराव आणि सोबतचे सहा सरदार मरण पावले. स्वराज्याची खूप मोठी नुकसान झाली.

No comments:

Post a Comment

“कोरलाईचा किल्ला”.

  १३ सप्टेंबर १५९४.... कोकणातील रायगड जिल्ह्यामध्ये मुरुड तालुका आहे. मुरुड तालुक्याच्या उत्तरेला अलिबाग तालुका आहे या दोन्ही तालुक्यांमध्...