◆शिवदर्शन◆
देवासाठी भक्त उसासतो तसे आपणही राजांना पाहण्यासाठी, त्यांचं दर्शन घेण्यासाठी आतूर झालो आहोत याची जाणीव होताच #संताजींने एक दिवस भाळवणीहून घोडा फेकला.
दोन दिवसांची दौड मारुन ते राजगडाच्या पायथ्याशी आले. दिवस पावसाळ्याचे.आकाश ढगांनी दाटलेलं,राजगडाचा उंच सुळका त्या ढगात घुसलेला डोंगरांच्या खड्या पहार्यात उभा असलेला तो गड त्यानीं आधी डोळे भरुन पाहून घेतला.ढगांचं पटल दूर झाल्यावर लख्ख उन्हात पाचूच्या बेटासारखा राजगड लखलखू लागला.त्यांच्या बळकट अंगाखांद्यावरुन पांढरेधोट धबधबे उड्या घेत खाली कोसळत होते ,आजूबाजूच्या डोंगरदर्यात निळ्या जांभळ्या रंगाची रत्नकीळ प्रभा फाकलेली सूर्य ढगांआड गेला की काही काळ शिराळाची सावली पसरायची नंतर पुन्हा उन्हात निळ्या सावळ्या रंगाचे चमकारे डोळ्यानां सुख द्यायचे,
ही महाराजांच्या तख्ताची जागा ! मराठ्यांच्या जिंदादिलीचा हुंकार येथून उमटतो या कल्पनेने संताजीचा उर अभिमानाने भरून आला,आज राजा पाहायचा,त्यांच्या पायांवर डोई ठेवायचीच या निर्धाराने गडाची खडी चढण ते चढू लागले , किल्ल्याच्या प्रवेशद्वारात येताच पहारेकर्याने त्यांना हटकलं,
आरं ए मर्दा ... कुठं निघालास ?.
महाराजांना भेटायला चाललोय .का ?.
का काय ? गडावर जायचा परवाना हाय का तुझ्याकडं ?.
राजाला भेटायला परवाना कशाला लागतो ?.
हितला कायदा हाय तसा, जा, पाली दरवाजातल्या नाईकाकडनं परवाना आण अन् खुशाल महाराजांच्या भेटीला जा,
संताजी हिरमुसले होऊन ते परत फिरणार तोच मागून एक भरदार आवाज ऐकू आला. अहो,कूठे चाललाय ? थांबा जरा .
संताजींनी वळून पाहिलं .त्यांच्याच वयाचा गव्हाळी रंगाचा ,मध्यम उंचीचा ,अंगाने दणकट असलेला एक तरुण उभा होता,तो त्यांच्या जवळ आला,हसर्या चेहर्याने त्यानं विचारलं,,,कोण तुम्ही ? कुठून आलात ?.
पाली दरवाजापर्यंतचा हेलपाटा पडणार म्हणून संताजी आधीच चिडलेले. त्यात याची नको ती चौकशी .तिरक्या स्वरात त्यांनी विचारलं ,
आपल्या राजाचं दर्शन घ्यायला रयतेला परवाना घ्यावा लागतो इथे ?.
होय . राजा असा कडीकुलुपात कोंडून कसं चालेल हो …नाव काय म्हणालात तुमचं ?.
मी धनाजी जाधव . तुम्ही कोण ? कुठून आलात ?.
विट्याकडे भाळवणी नावाचं गाव आहे. मी तिथला .माझं नाव संताजी, म्हटलं राजगडावर लोकांच्या झुंडी येताहेत तर आपणही जावं . दुरुन का होईना राजाला डोळे भरुन बघावं .
दुरून हो कशाला ? अगदी जवळून तुम्हाला त्यांना बघता येईल की . भेटताही येईल ,,
ते कसं काय ?,
राजे थोड्या वेळात पद्मावती माचीवरच्या आपल्या वाड्यात जाणार आहेत .
इथूनच जातील ते, तेव्हा होईल दर्शन .वाड्यात जाऊन त्यांना भेटताही येईल.
आधीची काहीच ओळख देख नसताना तो तरुण आपुलकीने हे सांगत होता. संताजींना त्यांच्या स्वभावातला मोकळेपणा आवडला ,
राजांची भेट झाली की लगेच मी परत निघणार . न सांगता येणं कदाचित माझ्या आबांना आवडणार नाही ,,
तुमचे आबा कुठे असतात ?.
महाराजांच्याच लष्करात. इथेच आसपास कुठे तरी त्यांचा तळ असेल पडलेला.
त्यांचं नाव म्हाळोजी घोरपडे ,,.
ते ऐकून त्या तरुणाच्या भुवया उंचावल्या.
म्हणजे तुम्ही म्हाळोजीबाबा घोरपड्यांचे चिरंजीव ?,
तुमची त्यांची ओळख आहे ?.
म्हणजे काय ? त्यांना कोण ओळखत नाही ? ते मला ओळखतात की नाही कुणास काऊक.
धनाजीशी संताजींच्या गप्पा सुरु झाल्या. दरबारी रीतिरिवाज त्यांच्या चांगलेच अंगवळणी पडलेले दिसले. भाषाही अदबशीर , नम्र राजकारणाची बरीच माहितीही होती त्यांला.
दुपार टळल्यावर पद्मावती माचीवर लोकांची गर्दी वाढू लागली .शिपाई चला बाजूला व्हा … वाटंवर कुणीबी थांबायचं न्हाई . म्हणत लोकांना मागे सारू लागले,
धनाजीसह संताजी पद्मावती माचीवरच्या सरकारवाड्यावर आले. थोड्या वेळाने पालखीत बसून महाराज येताना दिसले. ते वाड्यात जाताच लोकांचा लोंढाही पोठोपाठ आत शिरला. त्यात संताजीही होते. महाराज बैठकीवर वीरासनात बसले, टाचा उंचावून श्रध्देने, कुतूहलाने ते त्यांना पाहण्याचा प्रयत्न करू लागले .
बारीक पानाफुलांच्या नक्षीचा किरमिजी रंगाचा अंगरखा त्यांनी घातलेला . डोक्यावर रत्नजडीत पगडी होती . तिच्या मागच्या बाजूला टपोर्या पाणीदार मोत्यांचा तुरा लोंबत होता. त्यांचा चेहरा तेजस्वी ,पाणीदार होता गरूडाच्या चोचीसारखं नाक बाकदार होतं रंग गोरा ,डोळे काळेभोर ,टपोरे भव्य कपाळावर शिवगंध ठसठशीतपणे रेखलेलं. व्यवस्थित कापलेली टोकदार दाढी आणि ओठांवर मिशा. त्यांच्या मुखावर हास्य विलसत होतं
गर्दीसोबत तो त्यांच्या जवळ जाऊन पोहोचला . क्षणभरासाठी त्यांच्याशी त्यांची नजरानजर झाली. त्यांनी हसून त्यांच्याकडे पाहिलं. बस इतकंच वाड्याबाहेर पडताना मात्र देवदर्शन झाल्याचं
समाधान त्यांना वाटत होतं .
झाली भेट ? ते बाहेर आल्यावर धनाजींने विचारलं.
होय बरं वाटलं. मराठ्यांचा राजा बघायची आस एकदाची पूर्ण झाली, तुमच्यामुळेच जमून आलं बरं का सारं ..
अहो श्रध्देने आलेल्या भक्ताला विठ्ठल काय बडव्यांच्या क्रूपेने दिसतो नि पावतो ? आजची रात्र राहाणार आहोत की …
छे ! लगेच निघणार ,तुमचा मुक्काम गडावरच असतो काय ?
होय . जिजाऊ आईसाहेबांनी बिर्हाडासाठी जागा दिलीय मला .,
नशीबवान आहात, रोज महाराजांचं ,आईसाहेबांचं दर्शन होतं, तुम्ही त्यांच्या कुटुंबातले मायेचे आहात .
त्यांच्याशी नातं असलं तरी महाराज माया, नातं काही जाणत नाहीत बरं !''
धनाजी हसून म्हणाले,
संध्याकाळी संताजींने प्रेमाने त्यांचा निरोप घेतला.


संदर्भ - संताजी (कादंबरी) काका विधाते

Post - @sarsenapati_santaji_ghorpade
No comments:
Post a Comment