सोनोपंत तथा सोनोजी विश्वनाथ डबीर

 

२५ जानेवारी १६६५...

छत्रपती शिवाजी महाराजांचे राजनैतिक सल्लागार व विश्वासू सेवक

सोनोपंत तथा सोनोजी विश्वनाथ डबीर यांचे निधन...

सोनोपंत डबीर म्हणजे शिवरायांच्या अष्टप्रधान मंडळीतील एक मौल्यवान रत्न.. मराठा साम्राज्याचे पेशवे (पंतप्रधान) श्री क्षेत्र महाबळेश्वर येथील शंकर मंदिरात शिवाजी महाराजांनी राजमाता जिजाऊ साहेब व सोनोपंत डबीर यांची सुवर्णतुला केली होती...

कुठल्याही राज्याच्या सैन्याची मुख्य फळी म्हणजे त्या राज्याचे हेरखाते. मोहिमांच निम्मं यश हे हेरखात्यावरच अवलंबून असते.छत्रपती शिवाजी महाराजांचे हेरखाते हे त्यावेळचे सर्वात उत्तम हेरखाते होते.त्याचे दोन भाग पडतात.पहिले अस्सल गुप्तहेर आणि दुसरे म्हणजे वकील. एखाद्या तिखट नजरेच्या, अत्यंत सावध आणि अत्यंत हुशार माणसाची वकील म्हणून निवड होत. मोहिमेवर असताना परराज्यात बोलणी करण्यासाठी त्यांना पाठवले जात. तेथील बातम्या उत्तमप्रकारे आणण्याची जबाबदारी त्यांना दिलेली असे. महाराजांचे वकील मंडळी असे असत. त्यातलेच एक होते “सोनोपंत विश्वनाथ डबीर”....

● सोनोपंत डबीर यांचे छत्रपती शिवाजी महाराज यांना सुनावलेले खडे बोल :

जेव्हा शाहजीराजे आदिलशाहकड़े बंदी होते त्यांच्या सुटकेसाठी आदिलशाहने सिंहगड किल्ला परत मागितला होता तेव्हा छत्रपती शिवाजी राजे आपल्या पित्यावर रुष्ट झाले होते अणि तेव्हा सोनोपंत डबीर यांनी त्यांचा रुसवा काढताना...,

“पराक्रमी राजलाच पृथ्वी वश होते राजे एक सिंहगड गेला म्हणुन तुम्ही पित्यावर रागावता, त्यापेक्षा एक गडाच्या बदल्यात आदिलशाहने शाहजीराजंसारख्या सिंहाला मुक्त केले आहे राजे आता तुम्ही पृथ्वीवर राज्य करा....”

राजनैतिक सल्लागार व विश्वासू सेवक सोनोपंत डबीर ह्यांस विनम्र अभिवादन....