मराठयांच्या इतिहासातील प्रसिद्ध साडेतीन शहाण्यांपैकी सर्वात मोठे शहाणे म्हणजे विठ्ठल सुंदर , निजाम अली यांचे दिवाण होय. ज्यांना सेनापती चंद्रसेन जाधवराव पुत्र सेनापती रामचंद्र जाधवराव यास हाताशी धरून मराठेशाही साम्राज्याच्या अधिपत्याखालील भरपूर प्रदेश घेऊन पुणे पासून खानदेशातील भाग जिंकून घेतला होते राक्षस भुवनची लढाईपूर्वीही त्यानुसार आगष्ट 1763 रोजी या दोन्ही फौजा राक्षस भुवन ता. गेवराई जिल्हा बीड याठिकाणी समोरासमोर येऊन उभ्या राहिल्या. सेनासाहेबसुभा जाणोजीराजे भोसल्यांनी पुढे करून मराठे सरदारांनी निजामाकडे वळविले होते पण ऐनवेळी सेनासाहेबसुभा जाणोजीराजे भोसल्यांनी पेशवाने त्याचे जहागिरी जप्ती करून व कुटुंब कबिल्याला सिंहगडावर ठेवले म्हणून निजामाकडून अंग काढून घेतले. व स्वराज्यात सामील झाले पण पुणे वर चालून येणाऱ्या विठ्ठल सुंदर यांचे हिशोब करण्यासाठी व सेनासाहेबसुभा यांच्या अडून विठ्ठल सुंदर यांनी जो राजकरण केले त्याबद्दल पेशव्यांचा पूर्ण राग हा विठ्ठल सुंदरवरच होते. यावेळी निजाम व मराठे फौजा राक्षस भुवन येथे आल्यावर मराठ्यांनी विठ्ठल सुंदरचा शिरच्छेद केला. त्यामुळे निजामाने लगेच शरणागती पत्करली. सदर नोंद........
इ. स. १७६6-६४
अर्बासितैन मया व अलफ मोहरम २९
सुरसन अर्बासितैन मया अलफ मोहरम २९. छ. मजकूरी निजाम अली ची लढाई जाहली. विठ्ठल सुंदर यांचे शीर कापून आणिल. ह्या दिवशी पेशव्यांची छावणी मौजे धोंडराई तर्फ देवराई
परगणा बीड येथे होती.
.......................
यावेळी मराठ्यांनी निजाम अली यांचा ताकीद कमी करण्यासाठी जानोजी राजे भोसले पुन्हा निजामशाहीत जाणार नाहीत यांचेकडे लक्ष दिले . पण विठ्ठल सुंदर सारख्या महत्वाकांक्षी दिवाण यांच्या अनुपस्थितीत निजामशाही दुबळे झाले कारण विठ्ठल सुंदर पुर्ण शहाणे होते. अत्यंत धूत डावपेच व लढवय्ये अशी दोन्ही गुणवत्ता असलेले पुर्ण शहाणे म्हणून विठ्ठल सुंदर मराठ्यांच्या इतिहासात अजरामर झाले
विठ्ठल सुंदर यांचे निधनानंतर ताबडतोब निजाम मराठ्यांनी शरण आले
आपले
मा. श्री. रणजित दादा जगताप
(अखिल भारतीय मराठा महासंघ युवक प्रदेश अध्यक्ष महाराष्ट्र राज्य)
मा. श्री. संतोष झिपरे
(अखिल भारतीय मराठा महासंघ इतिहास परिषद महाराष्ट्र राज्य प्रदेश अध्यक्ष)
९०४९७६०८८८
फोटो:-सदर फोटो हो संभाव्य विठ्ठल सुंदर यांचे समाधी म्हणून सांगितले जाते पण नसावी असे माझे मत आहे.
कारण.......... शंका आहे पण लवकरच पोस्ट टाकण्यासाठी .........
No comments:
Post a Comment